اسلام آباد – 10 آگسٽ (اي پي پي) اطلاعات ۽ نشريات وار?? وفاق?? وزير چوڌري فواد حسين چيو آهي ته ماضي ۾ جنگيون طاقت جي زور تي وڙهيون وينديون هيون، هاڻي عوامي راءِ جي جنگ وڙهي وڃي ٿي، دهشتگردي جي خلاف جنگ ۾ اسان 70 هزار جانين ??ون قربانيون ڏنيون پر اڄ تائين ??ن تي ڪو ڪتاب ناهي لکيو ويو، ميڊيا جو منظرنامو ڪافي حد تائين ??گهه اختيار ڪري چڪو آهي، اڄ ڊيجيٽل ميڊيا ايڊورٽائيزمينٽ 25 ارب روپين ??ائين پهچي وئي آهي، فيس بڪ ۽ گوگل پاڪستان مان 7.5 ارب روپي?? جي اشتهارن جو بزنس ڪيو، رجحان بدلجي رهيو آهي، ميڊيا ۾ ٽيڪنالاجي جي مداخلت سبب ڪجهه جاين ??ي نوڪريون ختم ٿيون ۽ ڪجهه نيون ملازمتون پيدا ٿيون، اسان کي پنهنجو موقف دنيا جي سامهون پيش ڪرڻ ۽ ميڊيا ۾ ترقي جي لاءِ ڊيجيٽل ميڊيا تي ڌيان ڏيڻو پوندو، ملڪ ۾ موجود 42 جرنلزم اسڪولن ۾ 1960ع جو نصاب پڙهايو پيو وڃي جڏهن ته ٻاهرئين ??نيا ۾ لائٽس ۽ سائونڊز ۾ ماڻهن پي ايڇ ڊي ڪري رکي آهي، اسان وٽ پري پري تائين ??هڙا ماڻهو ميسر نه آهن، ميڊيا جي ترقي لاءِ پهريون ڀيرو ميڊيا ٽيڪنالاجي يونيورسٽي ٺاهي پئي وڃي، ميڊيا ٽيڪنالاجي يونيورسٽي ۾ ايني ميشن، ويزوئل ايفيڪٽس، فلم سازي، ڪئميرا ورڪ سميت ميڊيا جي مختلف شعبن بابت تعليم ڏني ويندي، ميڊيا ۾ 1500 انٽرن شپس ڏنيون وينديون، پي ٽي وي کي ايڇ ڊي ۽ ريڊيو جي نشريات انٽرنيٽ تي منتقل ڪئي وئي آهي، ڪيبل آپريٽرز جي لاءِ ڊيجيٽل ڪيبل پاليسي منظور ڪئي وئي، ڪيبل آپريٽرز کي ڪامياب جوان پروگرام تحت قرض ڏنا ويندا ته جئين ??هي پنهنجي صارفين کي ڊيجيٽل ڪيبل فراهم ڪري سگهن. اهڙن خيالن جو اظهار هن نيشنل ڊفينس يونيورسٽي جي نيشنل ميڊيا ورڪشاپ ۾ شرڪت ڪندڙن سان ڳالهائيندي ڪيو. اطلاعات ۽ نشريات وار?? وفاق?? وزير چوڌري فواد حسين چيو ته ميڊيا جي مختلف طريق?? جي وچ ۾ فرق ختم ٿي چڪو آهي، اڄ ٽي وي ۽ اخبار جي جاءِ موبائيل فون وٺي ڇڏي آهي، هاڻي موبائيل فون ئي اسا?? جي اخبار، سوشل ميڊيا ۽ فلم جو ذريعو آهي. وفاق?? وزير چيو ته پيمرا وٽ ڏنڊ وجهڻ جي وڌ کان وڌ حد 10 لک روپيا آهي، موجوده دور ۾ خاص طور تي وڏن ادار?? جي لاءِ ڏنڊ نه هجڻ جي برابر آهي. هن چيو ته دنيا ۾ ائين نٿو ٿي سگهي ته سي اين ??ين ??مريڪا جو سڀ کان وڏو ٽي وي چينل هجي ۽ اهو ئي سڀ کان وڏي اخبار به هلائي رهيو هجي، هن چيو ته پاڪستان ۾ ڪجهه اهڙا ادارا آهن جن ميڊيا جا چئنلز ٺاهيا پر حقيقت ۾ انهن جو ڪاروبار ڪجهه ٻيو آهي، ميڊيا ادارن ۾ سيٺ جي ڪردار جي ڪري جنهن منظم ميڊيا کي اڳتي وڃڻ گهربو هو اها نه وڃي سگهي. چوڌري فواد حسين چيو ته هن وقت اٽڪل 7 اهڙا چينلز آه?? جيڪي غيرقانوني آهن، انهن چينلز تفريحي چينل يا ايجوڪيشن چئنل لائسنس حاصل ڪيو ۽ اهي نيوز چئنل هلائي رهيا آهن جڏهن ته انهن چينلز عدالتن مان منع نامو به حاصل ڪري رکيو آهي، هن چيو ته اسان کي پنهنجي ريگيوليشن فريم ورڪ کي مضبوط ڪرڻو پوندو. وفاق?? وزير چيو ته مون 2018ع ۾ چيو هو ته چينلز کي ڊيجيٽل نه ڪيو ويو ته ان سان ميڊيا جي صنعت ۾ بحران پيدا ٿيندو. ان وقت ايف بي آر کي خط لکي چيو ته ڊيجيٽل ميڊيا ايڊورٽائيزمينٽ چار ارب روپيا آهي، ايندڙ پنج سالن ۾ اها 12 ارب کان 16 ارب روپين ??ائين پهچي ويندي، ان لاءِ ريگوليشنز ٿيڻ گهرجي. هن چيو ته اڄ ڊيجيٽل ميڊيا ايڊورٽائيزمينٽ 25 ارب رپين ??ائين پهچي وئي آهي، فيس بڪ ۽ گوگل پاڪستان مان 7.5 بلين ??وپين ??ا اشتهار ورتا، ان مان ظاهر ٿئي ٿو ته رجحان تبديل ٿي رهيو آهي. هن چيو ته ڊيجيٽل ميڊيا جي سائيز به وڌي رهي آهي، هن ٻڌايو ته هڪ نجي اخبار 15 آفيسون ختم ڪري ڪراچي ۾ هڪ هيڊ آفيس قائم ڪئي ۽ 16 آفيسن جو ڪم ??ڪ آفيس ۾ ٿيڻ لڳو، چوڌري فواد حسين چيو ته ٽيڪنالاجي ميڊيا ۾ خلل ته وڌو آهي پر ٻئي طرف سوين ماڻه?? جي لاءِ نوڪرين ??ا موقعا پيدا به ٿيا آهن، ماڻهن يوٽيوب ۽ ويب سائيٽس تي روزگار حاصل ڪيو، هڪ طرف روزگار ختم ٿيو ته ٻئي طرف روزگار جا موقعا به پيدا ٿيا. وفاق?? وزير چوڌري فواد حسين چيو ته ماضي ۾ اطلاعات وار?? وزارت کي حڪمران پارٽي جو ترجمان بڻايو ويو هو، اڄ اطلاعات وار?? وزارت رياست جي ترجما?? جي حيثيت سان ڪم ڪري رهي آهي، هن وڌيڪ چيو ته سي اين ??ين نور مقدم ڪيس جي حوالي سان هڪ رپورٽ جاري ڪئي آهي جنهن ۾ چيو ويو آهي ته پاڪستان عورت?? جي لاءِ محفوظ ملڪ نه آهي، جڏهن اسان انگ اکر حاصل ڪيا ۽ کين ٻڌايو ته آمريڪا ۾ عورت?? جي خلاف ظلم پاڪستان کان ڏهوڻ تي وڌيڪ آهن، هن چيو ته اسان جو موقف اهي شايع نه ٿا ڪن. هن چيو ته ماضي ۾ جنگيون طاقت جي زور تي وڙهيون وينديون هيون، پر هاڻي عوامي راءِ جون جنگيون وڙهي پيون وڃن. اطلاعات وار?? وفاق?? وزير چيو ته دهشتگردي جي خلاف جنگ ۾ اسان 70 هزار جانين ??ون قربانيون ڏنيون پر اڄ تائين ??ن تي ڪو به ڪتاب ناهي لکيو ويو ۽ نه ئي اهڙي ڪا فلم ٺاهي وئي جنهن ۾ ٻڌايو ويو هجي ته اسان دهشتگردي جي خلاف جنگ ۾ ڪهڙيون قربانيون ڏنيون آهن. هن چيو ته فلم ۽ ٽي وي جي حوالي سان اسان کي پنهنجي سوچ بدلائڻي پوندي، اسان کي نئين ??يگوليشنز آڻڻي پوندي. هن وڌيڪ چيو ته اسان کي اڳتي وڌڻ جي لاءِ سڀ کان پهرين ڊيجيٽل ميڊيا تي ڌيان ڏيڻو پوندو. چوڌري فواد حسين چيو ته هن وقت 25 ارب روپي?? جي ڊيجيٽل ايڊورٽائيزمنٽ آهي، ايندڙ پنج سالن ۾ يقينن اسا?? جي ايڊورٽائيزمنٽ جي بجيٽ ڪيترائي ڀيرا وڌيڪ هوندي، رسمي ايڊورٽائيزمنٽ ۽ ڊيجيٽل ايڊورٽائيزمنٽ جي بجيٽ ٻن سالن ۾ اپ سيٽ ٿي ويندي، رسمي ايڊورٽائيزمنٽ هيٺ ايندي ۽ ڊيجيٽل ايڊورٽائيزمنٽ مٿي ويندي. وفاق?? وزير چيو ته ڊيجيٽل ميڊيا جي ترقي جو مطلب اهو ناهي ته اخبارون ۽ ٽي وي ختم ٿي وينديون، هن چيو ته مستقبل ۾ اسان جا ٻار ٽي وي بدران ليپ ٽاپ ۽ فون کي اهميت ڏيندا. اطلاعات وار?? وزير چيو ته دنيا ۾ لائٽس ۽ سائونڊز ۾ ماڻهن پي ايڇ ڊي ڪري رکي آهي جڏهن ته اسان وٽ پري پري تائين ??هڙا ماڻهو ميسر ناهن، هن چيو ته ان شعبي ۾ ترقي جي لاءِ پهريون ڀيرو ميڊيا ٽيڪنالاجي يونيورسٽي ٺاهي رهيا آهيون، برطانيه جي بورن موٿ يونيورسٽي به ان ۾ اسان سان حصيداري ڪري رهي آهي. هن چيو ته ميڊيا ٽيڪنالاجي يونيورسٽي ۾ ايني ميشن، ويزوئل ايفيڪٽس، فلم سازي، ڪئميرا ورڪ بابت تعليم ڏني ويندي. اطلاعات وار?? وفاق?? وزير ٻڌايو ته ملڪ ۾ جرنلزم جا 42 اسڪول آهن، انهن ۾ 1960ع جو نصاب پڙهايو پيو وڃي، هن چيو ته اسان کي ان نصاب کي جديد رخن تي هموار ڪرڻو پوندو، چوڌري فواد حسين ٻڌايو ته اسان پي ٽي وي ۾ 200 انٽرن شپس، اي پي پي ۾ 500 انٽرن شپس ۽ ڊيجيٽل ميڊيا ونگ ۾ 300 انٽرن شپس ڏئي رهيا آهيون، ميڊيا ۾ مجموعي طور تي 1500 انٽرن شپس ڏنيون وينديون، هن ٻڌايو ته اسان ماضي ۾ ڪيل غلطين کي ختم ڪري رهيا آهيون، اسان گذريل ٽن مهينن دوران وڏا ريفارمز ڪيا جنهن تي اسان کي فخر آهي، هن چيو ته پي ٽي وي کي ايڇ ڊي ڪيو ويو جڏهن ته ريڊيو جي نشريات انٽرنيٽ تي منتقل ڪئي وئي آهي، ان کانسواءِ اسان ڊيجيٽل ڪيبل پاليسي جي منظوري ڏني آهي، هن ٻڌايو ته هن وقت اڪثر ڪيبل اينا لاگ آهي، اسان جا چار هزار ڪيبل آپريٽرز آهن جنهن جا ٻه ڪروڙ صارفين ??هن، انهن صارفين مان ڏيڍ ڪروڙ صارفين ??هڙا آه?? جيڪي اينالاگ ڪيبل استعمال ڪري رهيا آهن جڏهن ته 50 کان 60 لک صارفين ڊيجيٽل ڪيبل تي آهن، هن ٻڌايو ته اسان ڪيبل آپريٽرز کي ڪامياب جوان پروگرام تحت قرض ڏينداسين ??ه جيئن اهي پنهنجي صارفين کي ڊجيٽل ڪيبل فراهم ڪري سگهن. هن چيو ته اسان سبسڪرپشن جو ماڊل به متعارف ڪرائي رهيا آهيون، اسان وٽ انگريزي چينلز نه هجڻ جو هڪ اهو سبب آهي ته ا?? جي سبسڪرپشن نه آهي، هن مثال ڏنو ته لياري ۾ باڪسنگ جو ٽورنامينٽ ٿي رهيو هجي شايد اهو پوٺوهار جي ماڻه?? جي لاءِ دلچسپي جو سبب نه هجي پر لياري جا ماڻهو ان ۾ دلچسپي رکندا تنهن ڪري لياري جو مقامي ڪيبل آپريٽر اهو ٽورنامينٽ خريد ڪري پنهنجي صارفين کي سبسڪرپش?? جي ذريعي ڏيکاري سگهي ٿو، ان سان ميڊيا جي منظرنامي ۾ هڪ وڏي تبديلي ايندي، وفاق?? وزير ان موقعي تي شرڪت ڪندڙ?? جي سوالن جا جواب به ڏنا.